Σελίδες

Τρίτη 13 Νοεμβρίου 2012

Σαίξπηρ, ο δραματουργός που έκανε άνοιγμα στο καθολικό.



Ο Σαίξπηρ γεννήθηκε τρεις μήνες σχεδόν μετά το θάνατο του Μιχαήλ Αγγέλου. Και οι δυο τους συγκαταλέγονται στις «μεγάλες ιδιοφυΐες της Αναγέννησης». Όμως ο Σαίξπηρ μοιάζει, όσο περνάει ο χρόνος, να στρέφεται προς τα πίσω, στο Μεσαίωνα, και με την αλλαγή του αιώνα να γίνεται, αντίθετα από τους άλλους δραματουργούς, ο συνεχιστής και φορέας του παρελθόντος, ο τελευταίος φρουρός μιας εποχής που έτεινε γοργά να εκλείψει.

Το μεσαιωνικό πορτραίτο είναι κυρίως το πορτραίτο του Πνεύματος που καταυγάζει πίσω από ένα ανθρώπινο πέπλο. Με άλλα λόγια, είναι ένα παράθυρο που ανοίγει από το μερικό στο καθολικό, και ενώ τοποθετείται στην εποχή και τον πολιτισμό που το γέννησε, ως τυπικό δείγμα μιας ιδιαίτερης περιόδου και ενός συγκεκριμένου χώρου, συγχρόνως, λόγω αυτού του ανοίγματος στο καθολικό, χαρακτηρίζεται από κάτι που δεν ανήκει σε καμία εποχή. Αντίθετα, η Αναγέννηση στερείται αυτής της φοράς προς το καθολικό και είναι ερμητικά κλεισμένη στην εποχή της. Ο λόγος είναι ότι η οπτική της είναι ουμανιστική, και ο ουμανισμός, που είναι η επανάσταση της λογικής ενάντια στο πνεύμα, κρίνει τον άνθρωπο και τα πράγματα στα μέτρα του ανθρώπου και μόνο, σαν να μην υπάρχει τίποτε άλλο πέρα απο αυτόν.

Ο Σαίξπηρ δεν επηρεάστηκε απο αυτή την τάση της Αναγέννησης αλλά έκανε ένα άνοιγμα στο καθολικό. Αυτός είναι ο λόγος που τα έργα του ξεπέρασαν τα σύνορα της χώρας του και της εποχής του. Όπως λέει ο Martin Lings, όταν καθόμαστε μπροστά από ένα Ρωμανικό η Γοτθικό καθεδρικό, αισθανόμαστε ότι βρισκόμαστε στο κέντρο του κόσμου. Όταν στεκόμαστε μπροστά από μία Αναγεννησιακή, Μπαρόκ ή Ροκοκό εκκλησία, απλά έχουμε συνείδηση ότι βρισκόμαστε στην Ευρώπη. Κατά τον ίδιο τρόπο θα μπορούσαμε να πούμε ότι το να παρευρίσκεσαι σε μια επιτυχημένη παρουσίαση του Βασιλιά Ληρ δε σημαίνει απλά να παρακολουθείς, αλλά να γίνεσαι μάρτυρας, με μυστηριώδη τρόπο, της ιστορίας του ανθρώπινου γένους.(http://biographies.nea-acropoli.gr)